Air Humara

Een hoge ambitie en een bescheiden werknemer

Al in het begin van de jaren 80 begon Nike uit te breiden naar meer dan alleen de sportschoenen die het bedrijf in zijn eerste decennium zo succesvol hadden gemaakt. Een speciale wandeldivisie die in 1981 werd opgericht, stelde het merk in staat om te experimenteren met ruigere schoenen en vormde de basis van Nike ACG (All Conditions Gear) - een onderdeel van het merk dat zich richtte op het maken van functionele outdoorkleding. In de jaren '90 diversifieerde Nike nog verder en in 1996 konden de ontwerpers hun expertise in hardloopschoenen combineren met de meer recente interesse in all-terrain schoenen om een serie trail running schoenen te creëren, waar het merk eind jaren '90 een bijzondere affiniteit mee had. Ondanks het feit dat Nike een team van hooggekwalificeerde schoenenexperts tot zijn beschikking had, koos het bedrijf voor een onconventionele route en nam het een jonge ontwerper in dienst met een gevarieerd arbeidsverleden maar vrijwel geen ervaring met het ontwerpen van schoenen om de meest functionele en technisch geavanceerde trailrunner te maken. De stap loonde, want deze nederige werknemer creëerde uiteindelijk twee van de meest tijdloze trailrunningsilhouetten in de geschiedenis van het merk: de Air Humara en zijn opvolger, de Air Terra Humara.

Een geboren ontwerper

Peter Fogg leek altijd al voorbestemd om ontwerper te worden. Als zoon van een winkelleraar en een kunstdocent, voelde hij zich al op jonge leeftijd aangetrokken tot tekenen en volgde hij op school een aantal op design gebaseerde lessen. Tijdens een van deze lessen merkte Foggs professor op hoe leuk hij het vond om auto's te schetsen en stelde hij voor om tesseral design uit te proberen - een techniek waarbij verschillende vormen op een mozaïekachtige manier bij elkaar worden geplaatst om een patroon te creëren zonder openingen. De professor wees Fogg op de ontwerpcursussen aan de San Jose State University, waar hij zijn diploma haalde. Dit leidde de jonge ontwerper naar een reeks verschillende banen terwijl hij zijn vak perfectioneerde door te werken aan een verscheidenheid aan voorwerpen, van snorkels tot elektronische bridgespellen en zelfs het interieur van een Boeing 737. Terwijl hij aan dit vliegtuig werkte, kreeg hij echter te maken met ernstige gezondheidsproblemen en verliet hij zijn werk om zich te concentreren op zijn herstel.

Terug aan het werk

Voorafgaand aan zijn ziekte begon Fogg zich zorgen te maken dat zijn carrière nergens heen ging, dus toen hij na enkele maanden behandeling terugkeerde op het gebied van design, gebruikte hij het moment als een kans om verandering te brengen. Hij nam contact op met Dave Schenone, een klasgenoot uit zijn tijd in San Jose State die Design Director was geworden en de leiding had over de schoenontwerpers van Nike. Schenone vertelde hem dat ze mensen aannamen en raadde hem aan om te solliciteren. Fogg volgde het advies van zijn vriend op en na verschillende keren uitstel, waardoor hij kon oefenen met het tekenen van schoenen en skeelers - iets waar Nike op dat moment aan werkte - kreeg hij de kans om zijn vaardigheden te laten zien tijdens het sollicitatiegesprek. Zijn oefening was duidelijk de moeite waard geweest, want hoewel de schoen die hij ooit had ontworpen het dichtst in de buurt kwam van een duikschoen, kreeg Fogg de baan.

Een uitdagende opdracht

Toen Fogg bij Nike aankwam, werd hij toegewezen aan de hardloopafdeling. Hardlopers vormden de kern van het succes van het bedrijf sinds Bill Bowerman in 1971 de wafelzool ontwierp om de grip op hardloopschoenen te verbeteren, dus het was een belangrijke aanstelling die gepaard ging met druk en verwachtingen. De overgang was inderdaad niet zo gemakkelijk voor Fogg, omdat hij van een groot team dat verantwoordelijk was voor langlopende, door ingenieurs gestuurde ontwerpprojecten voor vliegtuigen overging naar een heel klein team of zelfs alleen werken aan prestatie- en esthetisch gerichte schoenen. De dingen werden nog uitdagender door het groeiende succes van Nike, want tegen de tijd dat Fogg halverwege de jaren 90 aan boord kwam, verwezen de leidinggevenden van het bedrijf niet meer naar Nike als een eenvoudige schoenenfabrikant, maar legden ze de nadruk op hun expertise op het gebied van design en marketing. Rond die tijd merkten ze dat er in de hardloopgemeenschap behoefte was aan trailschoenen van goede kwaliteit omdat steeds meer mensen buiten de stad in de natuur gingen lopen, maar andere populaire merken waren al actief op dit gebied en dus moesten ze iets creëren waarmee ze zich van de concurrentie konden onderscheiden. In lijn met deze ambities werd Fogg gevraagd om een technisch vaardige trailrunningschoen te maken die het vermogen van het merk liet zien om hyperfunctionele schoenen met een aantrekkelijke esthetiek te maken.

De Tarahumara

Fogg genoot van de taak en besloot dat hij het beste plezier kon hebben in zijn ontwerpen. Hij putte uit dingen die hem interesseerden, waaronder zijn eigen voorliefde voor trailrunning en zijn dagen op crossmotoren in de modder. Een andere van zijn belangrijkste invloeden was de Tarahumara - een inheemse groep uit het ruige ravijnland van Noord-Mexico wiens platte sandalen al de inspiratie vormden voor de Nike Air Huarache uit 1991. Historisch gezien lagen de nederzettingen van de Tarahumara zo ver uit elkaar dat hun mensen dagenlang tot 200 mijl tussen hen in renden door zware, rotsachtige omstandigheden om nieuws door te geven. Hun eigen woord voor zichzelf, Rarámuri, heeft zelfs betrekking op hun hardloopgeschiedenis en uithoudingsvermogen over lange afstanden is een integraal onderdeel van hun cultuur.

Een robuust ontwerp

Fogg nam het woord "Humara" van Tarahumara en gaf het aan de schoen. Hij ontwierp een ontwerp dat de atletische, robuuste aard van deze mensen belichaamde door af te stappen van de zware, lompe trailschoenen die typerend waren voor die tijd. In plaats daarvan maakte hij iets dat meer gericht was op hardlopen en maakte hij een lichtgewicht, functioneel model met een comfortabele pasvorm dat toch slijtvast en duurzaam was en de elementen kon weerstaan. Hij gaf hem een dikke buitenzool met een hoge tractie en bidirectionele gripkussentjes op de voorvoet en hiel om de drager te ondersteunen bij het bergop of bergaf lopen. Flex-groeven in het oppervlak zorgen voor een goede wendbaarheid en het gebruik van een Zoom Air unit in de voorvoet en ingekapselde Air in de hiel maken hem ongelooflijk comfortabel, of je nu over rotsen, puin en wortels stapt of door de straten van een stad loopt. Ondertussen fungeerde een ruitvormig trail running embleem onder de voetboog als het middelpunt van de zool, om trots het doel van de schoen aan te kondigen. Net als de buitenzool was de buitenkant van de tussenzool geoptimaliseerd voor zware omstandigheden, omdat deze was bekleed met een unieke textielommanteling, geïnspireerd op de tussenzool van een eerdere crosstrainingsschoen van Nike, die de zool beschermde tegen schuren - de eerste keer dat iets dergelijks werd gebruikt op een trailrunner. Fogg haalde inspiratie uit kampeertenten, webbing en klimschoenen bij het ontwerpen van het bovenwerk, dat is gemaakt van een mix van textiel en mesh voor duurzaamheid en comfort. Dit gaf het ook een sportief uiterlijk en hielp het om zacht rond de voet te passen, terwijl een rubberen neus de voorkant beschermde tegen schaafwonden en snijwonden. Dankzij de waterafstotende eigenschappen is de schoen bestand tegen natte omstandigheden en het kenmerkende vetersysteem met webben houdt de voet stevig vast tijdens krachtige bewegingen.

De Terra Humara

Met zoveel ondersteunende eigenschappen dachten velen dat de Air Humara deel uitmaakte van Nike's ACG (All Conditions Gear) assortiment toen het in 1997 werd uitgebracht. Het zou inderdaad goed in de serie kunnen passen, maar het hoofddoel was trailrunning en, zoals Fogg zelf heeft verklaard, zulke ontwerpen moeten eerst geweldige hardloopschoenen zijn, dus bleef het bij Nike's hardloopdivisie. Desondanks inspireerde het toekomstige ACG ontwerpen en wordt het vaak beschouwd als onderdeel van de ACG lijn. Hetzelfde geldt voor Foggs volgende sneaker, de Air Terra Humara, die in de winter van 1997 op de markt kwam. Net als zijn voorganger had de Terra Humara een sterke, gripvaste buitenzool waarvan de zwarte kleur was geïnspireerd op de originele Air Max 95 en een tussenzool met zowel Zoom Air als ingekapselde Air. Een set ronde vensters in de hiel maken de airbag zichtbaar, waardoor de Terra Humara een van de eerste trailrunningschoenen met zichtbare Air was. Om lekrijden in de natuur te voorkomen, zijn de vensters teruggeplaatst ten opzichte van de tussenzool en zijn de vensters aan de mediale zijde iets kleiner gemaakt voor meer stabiliteit. Voor het bovenwerk liet Fogg zich inspireren door een motorfiets om het ontwerp een gevoel van veiligheid en stabiliteit te geven. Visueel leken de flanken op het wiel van een motorfiets, de gebogen overlay op elk wiel is gebaseerd op een remschijf, met een reeks spaakachtige vingers die eruit stralen om het vetersysteem van de schoen te vormen, terwijl de ronde Air-vensters in de tussenzool fungeerden als een verdere verwijzing naar deze inspiratie motorrijden.

Inventieve reclame

De Air Terra Humara was nog nauwer verbonden met Nike's ACG collectie dan zijn voorganger. De naam Terra komt van de Air Terra ACG uit 1991, die als basis diende voor de toekomstige trailrunningschoenen van het merk. Het profiteerde ook van dezelfde speelse en inventieve reclame waar de ACG-lijn bekend om was geworden. Een poster uit de tijd van de release bevatte een gedicht geschreven vanuit het perspectief van de schoen. Het somt de robuuste eigenschappen van de Terra Humara op, met dingen als "Ik heb een agressieve lug buitenzool die graag blijft hangen", "mijn Air-Sole eenheden op de voorvoet en hiel zijn zacht" en "water houdt niet van het gezelschap van mijn niet-absorberende materialen". Het eindigde met de tekst "Ik ben de Air Terra Humara. En namen kunnen me ook geen kwaad doen."

Favoriet bij beroemdheden

De eerste kleuren van Fogg's Air Humara en Air Terra Humara waren gebaseerd op mountainbikes en andere outdoorkleding, met donkere, aardse tinten die hielpen om het vuil te verbergen dat in de elementen werd opgepikt. Hoewel dit ze een aantrekkelijke esthetiek gaf, waren beide modellen vooral functioneel in hun ontwerp, dus het was een verrassing toen ze als casual schoenen begonnen te worden gebruikt. Vooral de Terra Humara maakte naam onder beroemdheden omdat hij werd gedragen door muzieksterren als Courtney Love en Brittany Spears. Niemand was hier meer verbaasd over dan Fogg, die als nieuweling in de schoenenindustrie nog nooit met niet-lopers over zijn creaties had gesproken, omdat hij had verwacht dat alleen trailrunners geïnteresseerd zouden zijn om ze te kopen. De ontwerper was nog meer verrast toen hij door Vogue werd benaderd voor een redactioneel stuk over de trailrunningschoen die lifestyle sneaker werd. Het stuk, dat in mei 1998 werd gepubliceerd, ging dieper in op Foggs ontwerpproces en presenteerde zijn onconventionele achtergrond, zijn excentrieke ideeën en zijn productieve creatieve output. Het onthulde ook een andere inspiratiebron voor de schoen - het binnenwerk van een Swatch-horloge - en benadrukte het feit dat de Terra Humara overal in New York en Los Angeles aan beroemde voeten te zien was. Dit artikel hielp om aan te tonen dat Fogg een succesvolle carrière als schoenontwerper kon hebben en Nike begon meer vertrouwen in hem te stellen. Daarnaast werd het gezien als een goedmakend moment voor Nike, omdat het de geloofwaardigheid van het merk als ontwerper bewees en liet zien dat ze de nodige expertise hadden om mode en functie effectief te combineren.

Een gelukkige interventie

Deze onverwachte aandacht maakte de trailrunners van Fogg ongelooflijk succesvol aan het eind van de jaren 90 en het begin van de jaren 2000 - een feit dat nog opmerkelijker is als je bedenkt dat de Humara bijna niet verder kwam dan de ontwikkelingsfase. Tijdens het vroege ontwerpproces kreeg Fogg te horen dat hij moest stoppen met werken aan de schoen omdat de ontwikkelaar hem niet mooi vond. Gelukkig had de marketingmanager van Fogg vertrouwen in de Air Humara, stond hij achter het ontwerp en zorgde hij ervoor dat de schoen werd goedgekeurd voor productie. Als dit niet was gebeurd, zou er geen Humara of Terra Humara zijn geweest en zouden de trailrunningschoenen van Nike een heel andere richting zijn opgegaan. Gezien de populariteit van beide silhouetten is het bijna ondenkbaar dat dit had kunnen gebeuren, vooral gezien hun langdurige succes, waarbij ze in de decennia daarna een aantal keren zijn afgezwakt en teruggekeerd.

Terugkeer voor het nieuwe millennium

Hoewel de eerste jaren van de Humara werden gekenmerkt door optredens van beroemdheden, waren het de samenwerkingen die voor het succes op lange termijn zorgden. In 2002 leverde het formidabele HTM team, dat Fragment Design oprichter Hiroshi Fujiwara, visionair ontwerper Tinker Hatfield en toekomstig Nike CEO Mark Parker samenbracht, twee lifestyle-gerichte Terra Humara kleurstellingen met suave leren bovenstukken die hielpen het silhouet populair te maken in het nieuwe millennium. Dit werd in 2006 gevolgd door een meer aardse Terra Humara die inventief bekend stond als de Trumara naar zijn samenwerkingspartner: streetwear- en sneakerboetiek True. Nike bracht deze lasercamokleurstelling opnieuw uit in 2009 ter ere van de 13e verjaardag van het merk uit San Francisco en de fanbase van de schoen bleef groeien.

Samenwerkingen en comebacks

Dit alles droeg de naam Humara in de jaren 2010, toen Gary Warnett Peter Fogg beschreef als een van Nike's beste ontwerpers. Het was echter de samenwerking met Supreme in 2017 die de heropleving van de Air Humara echt een boost gaf. Het skateboard lifestyle merk bracht vier colourways van de Air Humara 17 uit, drie in de levendige tinten Blue Lagoon, Action Green en Fire Pink, en de vierde een strakke Triple Black versie. Ze werden allemaal gepresenteerd in de traditionele uitvoering, met 3M reflecterende materialen toegevoegd aan de teen en hiel om ze nog praktischer te maken. Dit leidde tot een hele reeks nieuwe Humaras, waarbij de trailrunner profiteerde van de groeiende trend naar functionele outdoorschoenen, met als hoogtepunt een nieuwe samenwerking in 2022. Voor deze samenwerking werkte Nike samen met het luxe Franse modemerk Jacquemus om twee suave, met leer beklede edities te produceren - de ene in het sierlijke Light Bone, de andere in het rijke Ale Brown - met een minimalistisch uiterlijk dat wordt geïllustreerd door de kleine gouden zwiepjes die hun flanken sieren. Daarna volgde de levendige Pink Flash-kleurstelling, met een volledig roze bovenkant bedekt met mesh en versierd met dezelfde elegante merkeffecten als de vorige twee Nike x Jacquemus-ontwerpen. In 2023 maakte de Air Terra Humara zijn eigen populaire terugkeer via een samenwerking met Undefeated. De sneakerwinkel en het kledingmerk maakten de originele schoen liefdevol na in twee kleurstellingen: Black en Archeo Brown, beide met hun eigen reflecterende details. De rubberen hiel en teen overlay vertoonden een ruwe, rastervormige textuur die een beetje leek op die van een motorband als knipoog naar Foggs oorspronkelijke inspiratie, en de Play Dirty slogan van het merk verscheen op dezelfde plek als het logo op de HTM sneakers, die in 2002 in de eerste Undefeated winkel werden verkocht. Twee vervolgkleuren kwamen begin 2024 - het opvallend turquoise Light Menta en het verfijnde Cargo Khaki - die beide ook deze unieke ontwerpdetails bevatten.

Een opmerkelijke nalatenschap

Hoewel de Nike Air Humara pas de tweede schoen was waar Peter Fogg ooit aan had gewerkt, was het een doorslaand succes dat de aantrekkingskracht van Nike vergrootte en het begin was van vele decennia van voorspoed voor zowel het merk als de ontwerper. Na 6 jaar bij Nike's hardloopafdeling, waar hij andere geweldige trailrunners maakte zoals de Sertig en de Albis, ging Fogg werken op de ACG-, sportkleding- en basketbalafdelingen. Hij bewees zijn veelzijdigheid door iconische ontwerpen te maken zoals de Pegasus uit 2002 en de Hyperdunk uit 2013 en werd zo een van de meest bekende ontwerpers van het merk. Toch blijven de Humara en Terra Humara enkele van zijn beste silhouetten ooit dankzij hun indrukwekkende bouw, die de drager uitnodigt om het avontuur op te zoeken. Vandaag de dag leeft hun nalatenschap voort, omdat hun cultvolgers van gepassioneerde sneakerliefhebbers en trailrunners ze blijven verzamelen, deels voor hun technische vaardigheden en hun modieuze esthetiek, maar ook voor het boeiende verhaal van hun legendarische ontwerper.